Добры настаўнік

Тэма: Прыметы восені. Якуб Колас “Адлёт жураўлёў”; Міхась Пазнякоў “Клёны”.

Мэта: Пачаць знаёмства з новай часткай; удасканальваць правільнае, асэнсаванае, беглае чытанне; развіваць уменне выкарыстоўваць сродкі выразнага чытання, назіраць за рыфмай вершаў, вызначаць іх агульны эмацыянальны настрой, узнаўляць мастацкія вобразы праз слоўнае маляванне карцін прыроды; выхоўваць любоў да прыроды.

Тып урока: Камбінаваны.

Абсталяванне: падручнік “Літаратурнае чытанне” 4 клас.

Ход урока

 

Арганізацыйны момант.

— Пачынаем урок літаратурнага чытання. Сядайце, калі ласка.

Паведамленне тэмы ўрока. Уступная гутарка.

— Сёння на ўроку мы пачынаем вывучаць новы раздзел падручніка. А каб даведацца, аб чым будзе ісці гаворка, паслухайце і адгадайце загадку.

Апусцелі палі,

Хлеб у свірны звязалі,

Дождж палівае, шпак не спявае…

Калі гэта бывае?

— Восенню.

— Прачытайце тэму раздзела (тэма раздзела “Прыметы восені” запісана на дошцы). Якой пары года будуць прысвечаны творы ў гэтым раздзеле?

— Творы ў гэтым раздзеле будуць прысвечаны восені. Творы пра восень.

— Адкрыйце і прачытайце эпіграф да тэмы. Пра які восеньскі агонь гаворыць С. Дзяргай? Якія змены адбываюцца ў прыродзе восенню?

— Восеньскі агонь – гэта маецца на ўвазе змена колера лісце. Восенню цямнее неба, становіцца халодна, некаторыя жывёлы рыхтуюцца да спячкі.

Знаёмства з новым творам.

— Адкрыем падручнікі на старонке 16. Прачытайце назву верша. Хто яго аўтар?

— Я. Колас “Адлёт жураўлёў”.

— Што мы ведаем пра Я. Коласа? Якія яго творы вывучалі? (Адказы вучняў.)

Чытанне верша Я. Коласа “Адлёт жураўлёў” настаўнікам.

— Які настрой абудзіў у вас верш? Чым выклікана гэта пачуцце?

— Верш выклікаў сумнае пачуцце.

Работа над творам.

— Зараз прачытайце верш самастойна і адкажыце мне, чаму аўтар называе восень смутнай часінай?

— Лета замірае, рэчка сірацее, птушкі адлятаюць, і здаецца нібы сам нешта стараціў.

— Як вы разумееце выразы “замірае лета”, “сірацее рэчка”?

— Становіцца ціха, холадна, сумна. Птушкі не спяваюць, людзі на рэчцы не гамоняць.

— Якія карціны восені малюе паэт? Якія мастацкія сродкі для гэтага выкарыстоўвае? Знайдзіце словы з памяншальна-ласкальным значэннем і зачытайце іх. Прачытайце радкі, дзе апісваецца, як знікае з вачэй жураўліны клін.

Выбарачнае чытанне.

— Прачатайце верш выразна, паспрабуйце перадаць пачуццё развітання.

Выразнае чытанне верша вучнямі.

— А зараз я прапаную вам самастойна прачытаць верш М. Пазнякова “Клёны”. Якое пачуццё ўзнікне ў вас, калі прачытаеце гэты верш? Ці падобна яно на пачуцце, выкліканае папярэднім вершам?

— У вершы “Клёны” іншы настрой: вясёлы, радасны.

— Чым радуе клён у хмурную восень?

— Клён радуе сваёй прыгажосцю і нібы асвятляе і сагравае ўсё навакол.

— Прачытайце верш выразна, падкрэслівая асаблівы настрой твора.

Выразнае чытанне верша вучнямі.

— Якія малюнкі можна намаляваць да гэтага верша? Параўнайце карціны восені, якія адлюстраваны ў гэтых вершах. Што іх аб’ядноўвае і чым яны адрозніваюцца?

Моўнае маляванне.

Вынікі ўрока. Дамашняе заданне.

— Якой бачуць восень паэты? Якой бычыце яе вы?

— Усе бачуць восень па рознаму: каму яна хмурная, шэрая і сумная, каму залатая, прыгожая і ласкавая.

— З якімі творамі пазнаёміліся сёння на ўроку?

— Якуб Колас “Адлёт жураўлёў”; Міхась Пазнякоў “Клёны”.

— Да наступнага ўроку вым трэба вывучыць на памяць верш Я. Коласа “Адлёт жураўлёў”, мы правядзем конкурс на лепшага чытальніка.